ความเสี่ยงและโอกาสคืออะไร ทำไมองค์กรต้องประเมิน
ผู้บริหารงานในหลายๆ องค์กร ทั้งภาครัฐและเอกชน จะต้องมีการพิจารณาประเด็นความไม่แน่นอนของการดำเนินธุรกิจ ซึ่งความไม่แน่นอนนั้น จะไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำถึงโอกาสเกิดของเหตุการณ์ในอนาคต รวมทั้งผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นทั้งทางลบและทางบวก
เหตุการณ์ที่มีความไม่แน่นอนนั้นหากเกิดขึ้นจะมีผลกระทบในเชิงลบต่อวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายขององค์กร อาจสร้างความเสียหาย เรียกว่า ความเสี่ยง
ส่วนเหตุการณ์ที่มีความไม่แน่นอนหากเกิดขึ้นจะมีผลกระทบในเชิงบวกต่อวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายขององค์กร ซึ่งผู้บริหารควรนำไปพิจารณากำหนดกลยุทธ์เพื่อนำไปปฏิบัติ เรียกว่า โอกาส
แนวคิดการประเมินความเสี่ยงและโอกาสจึงถูกนำมาใช้ เพื่อให้ทราบว่าองค์กรจะมีความเสี่ยงเรื่องใดบ้าง ความเสี่ยงอยู่ระดับใด สาเหตุมาจากอะไร เกิดผลกระทบอย่างไร และจะต้องมีมาตรการควบคุมความเสี่ยงนั้น ๆ ไม่ให้ส่งผลต่อองค์กรอย่างไรบ้าง การจัดการความเสี่ยงหลังจากประเมินแล้วนั้น จะส่งผลดีเกิดประโยชน์ต่อองค์กร ช่วยให้องค์กรดำเนินธุรกิจได้อย่างต่อเนื่อง ไม่สูญเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น
ในวิกฤตทางเศรษฐกิจต่าง ๆ สงคราม การเมือง หรือแม้กระทั่งในช่วงการระบาดของโรคโควิด 19 จะมีข่าวว่าบางองค์กรปิดตัว หรือลดพนักงาน ซึ่งเหตุการณ์ต่าง ๆ เหล่านี้ ไม่มีผู้ใดที่จะทราบได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้น แต่ถ้าองค์กรมีการประเมินความเสี่ยงทางธุรกิจไว้ล่วงหน้า เช่น ประเมินความเสี่ยงด้านพนักงาน เงินทุนหมุนเวียนในบริษัท กำลังการซื้อจากลูกค้า วัตถุดิบ กระบวนการขนส่ง เป็นต้น เมื่อประเมินแล้วพบว่ามีความเสี่ยง และรีบหามาตรการแก้ไขป้องกันแล้ว ในอนาคตเมื่อมีเรื่องวิกฤตต่าง ๆ เกิดขึ้น องค์กรก็ยังสามารถอยู่รอดได้
โปรแกรม iDoxcons เป็นอีกหนึ่งเครื่องมือที่สามารถช่วยองค์กรให้ประเมินความเสี่ยงได้ง่ายและเป็นระบบ ด้วยฟังก์ชั่นการสร้างเกณฑ์การประเมินความเสี่ยงขององค์กร หากพบความเสี่ยงสูงสามารถออก Action Plan ผ่านระบบ พร้อมทั้งสรุปผลการประเมินในแต่ละปีออกเป็นรูปแบบแผนภูมิ เพื่อนำเสนอต่อผู้บริหาร
บทความโดย อาจารย์ นันทมาศ มาลัยทอง (อ.นัน)